Erhu’nun Akortu ve Çalınması
Bölümün odak noktaları şu şekildedir:
- Erhu Tonlaması
- Boş Tel Çalışması ile Ses Yüksekliği ve Yumuşaklığını Kontrol Etme
- Tele Basma Yöntemi
A- Erhu Akort Edilmesi
Ölçek öğrenme ve tonlama için “Tuner – gStrings Free” adlı ücretsiz mobil uygulamayı indiriniz:
https://play.google.com/store/apps/details?id=org.cohortor.gstrings&hl=en_US&gl=US
(Bu uygulama android tabanlı platformlarda mevcuttur, ancak iOS platforlarından benzer bir uygulama da indirebilirsiniz). Uygulama, yaylı enstrümanınızı akort etmek için bir akort aracı görevi görmektedir.
Erhu’da “D” iç tel için ve “A” dış tel içindir. İki ayar pimi vardır; üst ayar pimi ve alt ayar pimi. Tablo 1’de Erhu akort ayarlarının listesi bulunmaktadır. Şekil 5’te akor sistematiği gösterilmektedir.
Tablo 1. Erhu akort ayar tablosu.
Şekil 5. Erhu akor sistematiği.
Tonlama /Akort etme: Dördüncü adımdan itibaren teli sıkıca kavrayarak gevşetiniz ve “gStrings” uygulamasında gösterildiği gibi “D” tuşuna veya “A” tuşuna ulaşılana kadar ipi yavaş yavaş geriniz.
İnce Ayarlayıcı: Teli tam “D” veya “A” anahtarına ayarlamak her zaman kolay olmamaktadır. Bunun bir çözümü olarak Şekil 6 ve Şekil 7’de gösterildiği gibi ince ayarlayıcıyı tellerin üstüne yerleştiriniz ve dizinin ayarını tatmin olana kadar iyileştiriniz. Bir diğer yöntem olarak ise, telde biraz gerginlik yaratmak için teli hafifçe bastırarak daha iyi bir akort elde edebilirsiniz.
Şekil 6. İnce ayarlayıcı
Şekil 7. İnce ayarlayıcının kullanımı.
B- Boş Telde Ses Yüksekliği ve Yumuşaklığını Kontrol Etme Uygulaması
Boş tel alıştırmasında tonun gücünü ifade etmek için fazladan iki tane müzik sembolü tanıtılmıştır. Bu iki müzikal sembolünün tanıtılmasının sebebi sesin yumuşaklığını ve yüksekliğini yaymak amacıyla yay üzerindeki güç kontrolünü sağlamaktır. Bunlar:
Artan: Yumuşak (zayıf)sesten yüksek sese |
|
Azalan: Yüksek sesten yumuşak (zayıf) sese |
Bu bölüm size tele basma (ölçek basma) yöntemini göstermektir.
Şekil 8. Tellere bastırma yöntemi. |
Şekil 9. Parmakların hangi noktalara dokunacağının gösterimi. |
Şekil 10. Parmak numaralandırması, Şekil 9 ile birlikte değerlendirilmelidir. |
Doğru ölçek basımı için Şekil 8’e bakınız. Şekil 10’te gösterilen parmakların numaralandırması, Şekil 9’te gösterilen numaralarla eşleşmelidir. Şekil 10’da ‘1’ konumu ‘2’ konumuna yaklaşık bir inç (2.54cm) uzaklıktadır. ‘3’ ve ‘4’ konumları arası mesafe yaklaşık yarım inçtir (1.27cm).
Sol elin pozisyonlanması
1. Sağ elinizi kullanıyorsanız, sol el işaret parmağını, orta parmağını ve yüzük parmağını ayar çivisinin etrafına yerleştiriniz.
2. Baş parmağını ayar çivisinin üstüne yerleştiriniz.
3. Serçe parmağını ayar çivisinin diğer tarafına yerleştiriniz. Lütfen Erhu’nun ana desteğine fazladan kuvvet uygulamadığınızdan emin olunuz.
4. Ayar çivisini sıkı bir şekilde tuttuğunuzdan emin olunuz.